Hoe herken je MTP1-artrose?

Is het nou MTP1-artrose of niet?

Soms is het gewoon niet duidelijk.

Hoe mooi zou het zijn om van tevoren in te schatten wat de kans op MTP1-artrose is, om zo een nog realistischer verwachting te scheppen voordat patiënten aan je therapie beginnen?

Het is ook logisch, je kan niet in die voet kijken: naar wat er zich vanbinnen afspeelt of hoe het eruit ziet. En ook al heb je een echo-apparaat en zie je de dorsale osteofyten, dan is het nog de vraag of het gewricht zelf ook is aangedaan.

Artrose is een niet-omkeerbaar proces door kraakbeenslijtage. Conservatieve behandeling kan tot bepaalde hoogte de pijn verminderen, maar niet de oorzaak wegnemen.

Herken MTP1-artrose

Pas deze checklist toe om MTP1-artrose te herkennen, de kans van slagen in te schatten of op tijd bij te sturen.

Hoe meer je met ‘’ja’’ antwoordt, hoe groter de kans op MTP1-artrose.

• startpijn en stijfheid
• vermindering van de pijnvrije loopafstand
• ’s nachts wakker worden van de pijn
• verdikking ter hoogte van gewrichtsspleet met ossale, harde consistentie en onregelmatige vormen, evt in combinatie met roodheid, warmte en weke delen-zwelling. Zowel mediaal, dorsaal als lateraal
• beperkte range of motion met pijn tijdens (passief) bewegen (kan in zowel dorsale als plantaire richting)
• herkenbare pijn in eindstand van gewricht bij passief functie-onderzoek, evt met bot-op-bot eindgevoel
• herkenbare pijn tijdens het lopen op de tenen

Volg de blog of doe mee aan een online training!

Checklist om MTP1-artrose te herkennen op een röntgenfoto

1. Osteofyten rondom MTP1: scherp begrensde haakvormige uitstulpingen rondom het caput van MT1 en de basis van de proximale phalanx.
2. Smallere gewrichtsspleet van MTP1: De gewrichtsspleet bestaat uit kraakbeen en bevindt zich aan de uiteindes van een bot. Kraakbeen zelf is niet zichtbaar, de afstand tussen caput MT1 en de proximale phalanx wel. De dikte van de kraakbeenlaag lees je dus indirect af via de afstand tussen de botten.
3. Subchondrale sclerose: ver-witting van caput MT1 en proximale phalanx van de hallux
4. Subchondrale cyste-vorming in het caput van MT1: kleine zwarte rondjes, als een soort ‘hapjes’ in het gewrichtsoppervlak. Deze zijn niet zichtbaar op de bijgevoegde illustraties.

Is MTP1-artrose ook zichtbaar op een echo?

De oppervlakkige osteofyten zijn duidelijk met een echo zichtbaar; deze liggen dicht onder de huid. De overige radiologische herkenningspunten van MTP1-artrose (zie hiervoor, punt 2-4) bevinden zich intra-articulair. De smallere gewrichtsspleet en cystevorming zijn met echografie, afhankelijk van de locatie ervan, mogelijk in beeld te brengen. Sclerose is niet zichtbaar met de echo. De diagnostische criteria voor artrose zijn dus echt röntgenologisch; je vindt wel aanwijzingen voor MTP1-artrose met echografie, maar het is geen definitieve bevestiging.

Meer weten? 

Volg de blogs in je eigen mailbox, en ontvang bij aanmelding het gratis e-book over de tarsale coalitie. Met tips voor in de dagelijkse praktijk.